PEG, czyli przezskórna endoskopowa gastrostomia - wskazania i przeciwwskazania

http://preclowastrona.blox.pl

Pierwsza przezskórna endoskopowa gastrostomia, została wykonana ponad trzydzieści lat temu w Stanach Zjednoczonych. Ze względu na niski odsetek powikłań, nie najwyższe koszty, w porównaniu z metodami operacyjnymi i prostą technikę założenia PEG-a, została ona dobrze przyjęta w wielu krajach, w tym także w Polsce, aby zapobiegać groźnemu niedożywieniu, u osób, które z przyczyn zdrowotnych nie są w stanie przyjmować pełnowartościowych posiłków drogą doustną.

Co to jest PEG?
Przezskórna endoskopowa gastrostomia, to rodzaj przetoki żołądkowo-skórnej, wytworzonej w celu dostarczenia substancji odżywczych do żołądka. Przez powłoki skórne i pod kontrolą endoskopu, wprowadzany jest specjalny dren do żołądka, wykonany z poliuretanu lub silikonu. Taka gastrostomia, jest wykonywana z powodu występowania ściśle określonych wskazań, a nie ze względu na wygodę podania pokarmu. Czasem także zakłada się PEG w celu odbarczania treści żołądkowej i przygotowania przewodu pokarmowego do operacji, chemio i radioterapii. Niemożność podaży pokarmu drogą doustną, jest głównym wskazaniem, do wykonania PEG-a. Jednak istnieją sytuacje, w których mimo tego, nie podejmuje się założenia przezskónej endoskopowej gastrostomii. Dla chorych założenie PEG-a, środki pielęgnacyjne, odżywki i wymiany gastrostomii, są refundowane. Żywienie dojelitowe w warunkach domowych jest także finansowane przez NFZ, choć w ograniczonym zakresie, ale porady dietetyczne w tej materii, nie.

Jakie są wskazania do założenia PEG-a?
Wskazaniem do wykonania przezskórnej endoskopowej gastrostomii, jest występowanie takich patologii, które uniemożliwiają lub bardzo utrudniają podaż doustną pokarmu, nawet w formie papki. Rozważenie wykonania PEG-a, powinno mieć miejsce, gdy istnieje prawdopodobieństwo, że przez okres 2-3 tygodni, chory nie będzie mógł spożywać pełnowartościowych i odpowiednio objętościowych posiłków. Stany, w których zaleca się założenie takiej gastrostomii, to:
- choroby nowotworowe: guzy szyi, nosa, głowy, ślinianek, krtani, gardła, rak przełyku w postaci zaawansowanej
- choroby neurologiczne: mózgowe porażenie dziecięce, stwardnienie zanikowe boczne, udary, otępienia, choroba Parkinsona, porażenie opuszkowe
- urazy czaszkowo-mózgowe i mnogie obrażenia ciała
- przedłużona śpiączka, stan wegetatywny, leczenie na OIOM-ie
- różne wady anatomiczne przełyku i tchawicy – przetoka tchawiczo-przełykowa
- operacje odtwórcze twarzy
- oparzenia jamy ustnej i/lub przełyku
- zaburzenia motoryki krtani i przełyku
- przewlekła cholestaza, np. w zespole Alagilla
- mukowiscydoza
- przewlekła niewydolność nerek
- wrodzona niedrożność przełyku
- AIDS
- zespół krótkiego jelita, choroba Leśniowskiego-Crohna
- leczenie paliatywne w celu odbarczania treści, u chorych ze zwężeniem i niedrożnością jelit
- okres radio i chemioterapii

Kiedy odradza się jego wykonanie?
Istnieją zaburzenia, w których założenie PEG-a jest niemożliwe i wtedy odstępuje się od jego wykonania. Głównymi przeciwwskazaniami do przezskórnej endoskopowej gastrostomii, są:
- niedrożność/zwężenie przełyku uniemożliwiające przejście gastroskopu (wówczas może paść decyzja o założeniu gastrostomii podczas laparotomii – operacyjne otwarcie jamy brzusznej w znieczuleniu ogólnym, z intubacją)
- duże trudności z uzyskaniem przylegania ściany żołądka do powłok jamy brzusznej
- obecność płynu w jamie brzusznej – znaczne wodobrzusze (umiarkowane i łagodne postacie, nie stanowią już przeciwwskazania)
- żylaki przełyku
- interpozycja (zmiana położenia) narządów jamy brzusznej
- guz żołądka i nacieki nowotworowe (niektóre resekcje nie stanowią już przeciwwskazania do złożenia PEG-a)
- ostre zapalenie otrzewnej i rozsiew nowotworowy do otrzewnej
- ropiejące zmiany na powłokach brzusznych
- jadłowstręt psychiczny i ciężkie psychozy
- ostre zapalenie trzustki
- ciężkie zaburzenia krzepnięcia krwi (źródła podają, że przyjmowanie niskich dawek aspiryny, prowadzenie dializ, nie są przeciwwskazaniem do zabiegu)
- stadium terminalne chorób i przewidywalny krótki czas przeżycia

Już w następnym wpisie: zalety PEGa i inne ciekawe informacje...

 

K.