Przezskórna endoskopowa gastrostomia a jakość życia

PEG jest jeszcze stosunkowo młodą metodą udogadniania i polepszania życia chorych. Kilka bardzo istotnych faktów, szczególnie przemawia za jego powszechnym wykorzystywaniem we współczesnej medycynie. Są to:

- bezpieczeństwo i niższy koszt metody endoskopowej, w porównaniu np. z laparotomią
- szybkość i precyzja wykonania, dzięki zastosowaniu endoskopii
- duży odsetek udanych zabiegów PEG i minimalny odsetek powikłań
- zapobieganie niedożywieniu i utracie masy ciała, a także wyniszczeniu
- możliwość rehabilitacji przełyku, połykania śliny, płynów
- zmniejszenie ryzyka wystąpienia zachłystowego zapalenia płuc
- eliminacja odleżyn, zapaleń i owrzodzeń w jamie ustnej i nosowej – w przeciwieństwie do sondy żołądkowej
- łatwość pielęgnacji i użytkowania
- trwałość, nieduże ryzyko przypadkowego usunięcia PEG-a
- możliwość rozpoczęcia i kontynuowania rehabilitacji ruchowej
- ułatwienie funkcjonowania społecznego i zmniejszenie dyskomfortu wiązanego z odmiennym wyglądem, z powodu możliwości schowania PEG-a pod ubraniem, czego nie daje zgłębnik nosowo-żołądkowy.

Jak wyglądają korzyści związane z zastosowaniem PEG-a u dzieci w wybranych jednostkach chorobowych?

Polepszenie stanu odżywienia, to jeden z elementów wspomagających proces zdrowienia. Silniejszy organizm lepiej walczy z chorobą. Założenie PEG-a powinno być rozważone odpowiednie wcześnie, by zapobiec stanom niedożywienia i niedoborów, a nie być stosowane dopiero jako ostatnia deska ratunku. Wczesna decyzja o założeniu gastrostomii, daje lepsze efekty lecznicze. Trzeba jednak pamiętać, że żywienie przez PEG, rzadko doprowadza do powrotu masy ciała sprzed okresu choroby i związanego z nią niedożywienia. W poszczególnych schorzeniach, zaobserwowano następujące korzystne zmiany po zastosowaniu PEG-a:

• Upośledzenie umysłowe i opóźnienie rozwoju fizycznego – znaczna poprawa stanu odżywienia dzieci, poprawa ich sił fizycznych i jakości życia oraz ułatwienie pielegnacji
• Mukowiscydoza – poprawa stanu ogólnego chorych dzieci, stabilizacja czynności płuc; warto założyć PEG we wczesnym stadium choroby, gdy czynność płuc jest jeszcze dobra
• Choroba Leśniowskiego-Crohna – obawy wytworzenia się przetoki u tych dzieci, zostały rozwiane przez wykonanie stosownych badań; założenie PEG-a u dzieci z Crohnem jest bezpieczne i nie zauważa się zwiększonej ilości powikłań; wczesne założenie takiej gastrostomii zapobiega opóźnieniu wzrostu i skutecznie leczy niedożywienie
• Dysfagia z powodu zaburzeń neurologicznych – daje możliwość wykonywania ćwiczeń usprawniających połykanie, czego nie osiąga się przy założonym zgłębniku nosowo-żołądkowym
• AIDS – istnieje opcja poprawy współpracy dziecka z zespołem terapeutycznym, jeśli chodzi o przyjmowanie leków, a także polepszenie stanu odżywienia w przypadku wyniszczenia chorobą
• Niewydolność nerek – poprawa stanu ogólnego dializowanych dzieci, po zastosowaniu PEG-a i gastrostomii typu „grzybek”

Czy założenie PEG-a poprawia jakość życia pacjentów?
Wiele chorób i terapii wpływa niekorzystnie na apetyt i łaknienie. Przykładem są choroby nowotworowe, chemioterapia i radioterapia. Chorzy tracą apetyt, mają trudności w połykaniu, są zmęczeni, słabi, krztuszą się – co stanowi zagrożenie dla ich życia. Podaż pełnych racji żywieniowych drogą doustną nie jest zatem możliwa, dlatego proponuje się wdrożenie dodatkowego żywienia przez PEG.
Chorzy wyrazili akceptację i tolerancję, tej metody żywienia. Poprawa jakości życia następuje na skutek uzupełnienia niedoborów, niwelowania dokuczliwego uczucia głodu, poprawy samopoczucia, wspomagania motoryki przewodu pokarmowego, jak również jednoczesnej możliwości podaży płynów drogą doustna, co zapobiega zmianom troficznym w jamie ustnej.

PEG może być ukryty także pod ubraniem, co nie krępuje kontaktów towarzyskich.
U osób, które nie są w stanie samodzielnie używać i pielęgnować PEG, może pojawić się jednak niezadowolenie z powodu uzależnienia od innej osoby lub niezaradność związana z taką metodą żywienia. Ideałem jest, gdy założony PEG spełnia oczekiwania chorego i jego opiekunów.