Znieczulenie podpajęczynówkowe (rdzeniowe) jest obecnie najczęściej stosowaną metodą blokady nerwowej. Polega ona na podaniu do przestrzeni podpajęczynówkowej w odcinku lędźwiowym środka znieczulającego. W ten sposób uzyskujemy odwracalne przerwanie przewodnictwa w korzeniach nerwowych. Powoduje to zniesienie czucia oraz ruchu w dolnych partiach ciała, dzięki czemu można przeprowadzić operacje kończyn dolnych, podbrzusza, miednicy oraz zabiegów położniczych tj. cesarskie cięcie. Przygotowanie zestawu
Ważne aby zestaw do znieczulenia podpajęczynówkowego był sterylny, jednorazowy. Zawiera on:
- igłę rdzeniową np. 22, 26 G,
- prowadnik np. dla igły 26G,
- igłę z filtrem bakteryjnym do pobrania środka znieczulającego,
- środek znieczulający np. Marcaina 0,5 % lub Bupiwakaina 0,5%, Marcaina-Adrenalina 0,5% (Adrenalina jako środek obkurczający naczynia krwionośne wydłuża działanie środka znieczulającego i "skupia" je w danym obszarze)
- igłę, strzykawkę do znieczulenia skóry
- środek do znieczulenia skóry np. Lidnocainę 2%
- jałową serwetę na stolik, jałową serwetę z otworem, jałowe rękawiczki, gaziki, pensetę, środek do dezynfekcji skóry, plaster typu Cosmopor oraz miskę nerkowatą
Przygotowanie pacjenta i przeprowadzenie znieczulenia
Przed wykonaniem znieczulenia podłączamy pacjenta do kardiomonitora, zakładamy mankiet do pomiaru ciśnienia tętniczego oraz pulsoksymetr, a w razie potrzeby podłączamy EKG. Sprawdzamy parametry życiowe pacjenta skupiając uwagę na wartości ciśnienia tętniczego krwi. Ze względu na możliwość wystąpienia objawów niepożądanych należy wcześniej rozpuścić leki obkurczające naczynia krwionośne tj. Efedrynę oraz Atropinę oraz przygotować upewnić się, czy zestaw oraz leki do znieczulenia ogólnego, resuscytacji oraz wentylatory oddechowe są kompletne i sprawne.
Pacjent do znieczulenia podpajęczynówkowego musi przybrać albo pozycję siedzącą, albo leżącą na lewym boku. Pacjent powinien zostać poinstruowany w jaki sposób ma się ułożyć np. aby przygiął głowę do klatki piersiowej, nogi przyciągnął do brzucha w przypadku pozycji na boku, a kręgosłup lędźwiowy „wypchnął” do tyłu lub napierał na palce anestezjologa podczas badania, tworząc tzw. koci grzbiet. Anestezjolog dezynfekuje miejsce wkłucia, a przed tym ostrzega pacjenta, że poczuje na plecach zimno. Następnie lekarz wykonuje punkcję zwykle na poziomie L3-L4 gdyż jest to miejsce, w którym nie powinno być rdzenia kręgowego. Gdy pojawi się płyn mózgowo-rdzeniowy w zakończeniu igły, anestezjolog powoli podaje środek znieczulający. Po wykonaniu punkcji należy ułożyć pacjenta w zależności od wykonywanego zabiegu: na plecach np. przy cesarskim cięciu, w przypadku konieczności znieczulenia jednej strony np. artroskopia kolana lewego, kładziemy pacjenta na lewym boku. Pacjent wówczas odczuwa "ciepło w nogach", "mrowienie" i wreszcie "ciężkość". Następnie obserwujemy pacjenta: prowadzimy nadzór ciśnienia tętniczego krwi oraz akcji serca.
Wskazania do znieczulenia podpajęczynówkowego
- operacje plastyczne przepuklin pachwinowych
- operacje ginekologiczne
- niektóre zabiegi urologiczne
- artroskopie kolana
- endoprotezoplastyka biodra
- operacje na kończynach dolnych (ortopedyczne i chirurgiczne - np. usuwanie żylaków)
- cięcie cesarskie
Uwaga!
Znieczulenia podpajeczynówkowego nie wykonuje się wówczas, gdy w miejscu wkłucia pacjent ma tatuaże. Istnieje bowiem ryzyko przeniesienia na igle punkcyjnej fragmentu skóry z tuszem (zawierającym metale) do płynu mózgowo-rdzeniowego, co może wywołać niepożądane reakcje u pacjenta np. anafilaksję.
Jeśli pacjent ma zwyrodnienia kręgosłupa lub zespolenia metalowe w kręgosłupie - powinien o tym poinformować lekarza anestezjologa i jeśli posiada - pokazać zdjęcia rentgenowskie tych części ciała.
A teraz operacja...
Anesetzjolog sprawdza, czy pacjent został prawidłowo znieczulony. Najprostszym sposobem jest polecenie pacjentowi podniesienia kończyny dolnej lub też zasłonienie kończyny i przyłożenie czegoś zimnego np. lodu i zapytanie o odczucia.
W trakcie trwania zabiegu operacyjnego anestezjolog oraz pielęgniarka anestezjologiczna nie mogą pozostawić pacjenta samego. Ważna jest w tym czasie obserwacja pacjenta, kontrola ciśnienia krwi, akcji serca oraz saturacji oraz uspokajanie go.
Sala nadzoru poznieczuleniowego
Po przewiezieniu pacjenta na salę nadzoru poznieczuleniowego konieczna jest dalsza obserwacja pacjenta przez pielęgniarkę, kontrola parametrów życiowych, przede wszystkim ciśnienia tętniczego oraz akcji serca. Przekazanie pacjenta następuje wówczas gdy : ustępuje blokada czuciowa, samopoczucie pacjenta jest dobre, a więc wtedy gdy jest on stabilny hemodynamicznie i oddechowo.
Powikłania znieczulenia podpajęczynówkowego
- Spadek wartości ciśnienia tętniczego krwi
- Bradykardia
- Nudności i wymioty
- Popunkcyjne bóle głowy
- Całkowite znieczulenie podpajeczynówkowe
***
Słowniczek
Przestrzeń podpajęczynówkowa rdzenia kręgowego - przestrzeń pomiędzy oponą miękka a twardą w rdzeniu kręgowym. Wypełniona jest płynem mózgowo- rdzeniowym. Przechodzą przez nią korzenie nerwów rdzeniowych.
Płyn mózgowo-rdzeniowy - klarowna, bezbarwna ciecz powstająca w wyniku ultrafiltracji w splocie naczyniówkowym czterech komór mózgu, zwłaszcza bocznych. W przestrzeni podpajęczynówkowej rdzenia znajduje się ok. 75 ml płynu mózgowo- rdzeniowego. A całkowita jego ilość wynosi 120-150 ml. W skład płynu mózgowo-rdzeniowego wchodzi : glukoza, białko, sód, chlorki. Jego ciężar wynosi 1003-1009. Płyn mózgowo-rdzeniowy powoduje rozprzestrzenianie się środków znieczulających w przestrzeni podpajęczynówkowej. Swobodny wypływ płynu mózgowo-rdzeniowego przez igłę punkcyjną, daje pewność, że znajduje się ona w przestrzeni podpajęczynówkowej. - Larsen R. ,Anestezjologia, wyd Urban & Partner, 2003
eM...
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz